Şu Destanı
Şu destanı M.Ö. 330-327
yıllarındaki olaylarla bağlantılıdır. Bu tarihlerde Makedonyalı İskender,
İran’ı ve Türkistan’ı istilâ etmişti. Bu dönemde Saka hükümdarının adı Şu
idi. Bu Destan
Türklerin İskender’le mücadelelerini ve geriye çekilmeleri anlatılmaktadır.
Doğuya çekilmeyen 22 ailenin Türkmen adıyla anılmaları ile ilgili sebeb
açıklayıcı bir efsane de bu destan içinde yer almaktadır. Kaşgarlı Mahmud
Divan ü Lügat-it Türk’de İskender’den Zülkarneyn olarak bahsetmektedir.
Destanın tesbit edilebilen kısa metni şöyle özetlenebilir:
İskender, Türk memleketlerini almak
üzere harekete geçtiğinde Türkistan’da hükümdar Şu isminde bir gençti.
İskender’in gelip geçici bir akın düzenlediğine inanıyordu. Bu sebeble de
İskender’le savaşmak yerine doğuya çekilmeği uygun bulmuştu. İskender’in
yaklaştığı haberi gelince kendisi önde halkı da onu izleyerek doğuya doğru
yol aldılar. Yirmi iki aile yurtlarını bırakmak istemedikleri için doğuya
gidenlere katılmadılar.
Giden gurubun izlerini takip ederek
onlara katılmaya çalışan iki kişi bu 22 kişiye rastladı. Bunlar
birbirleriyle görüşüp tartıştılar. 22 kişi bu iki kişiye: “Erler İskender
gelip geçici bir kişidir. Nasıl olsa gelip geçer , o sürekli bir yerde
kalamaz. Kal aç” dediler. Bekle , eğlen, dur anlamına gelen “Kalaç” bu iki
kişinin soyundan gelen Türk boyunun adı oldu. İskender Türk yurtlarına
geldiğinde bu 22 kişiyi gördü ve Türk’e benziyor anlamında ” Türk maned ”
dedi. Türkmenlerin ataları bu 22 kişidir ve isimleri de İskender’in
yukarıdaki sözünden kaynaklanmıştır.
Aslında Türkmenler, Kalaçlarla birlikte
24 boydur ama Kalaçlar kendilerini ayrı kabul ederler. Hükümdar Şu
Uygurların yanına gitti. Uygurlar gece baskını yaparak İskender’in
öncülerini bozguna uğrattılar. Sonra iskender ile Şu barıştılar. İskender
Uygur şehirlerini yaptırdı ve geri döndü. Hükümdar şu da Balasagun’a dönerek
bugün şu adıyla anılan şehri yaptırdı ve buraya bir tılsım koydurttu.
Bugün de leylekler bu şehrin karşısına
kadar gelir, fakat şehri geçip gidemezler. Bu tılsımın etkisi hâlâ
sürmektedir. Bu destana göre İskender Türkistan’a geldiğinde Türkmenlerin
dışındaki Türkler doğuya çekilmişlerdi. İskender Türkistan’da mukavemetle
karşılaşmamış bu sebeble de ilerlememiştir. Büyük ölçüde çadırlarda yaşayan
Türkler İskender’in seferinden sonra şehirler kurmuş ve yerleşik hayatı
geliştirmişlerdir.
Not:
İçerik, internetten alıntılanarak derlenmiştir…
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol
|